zondag, september 15, 2019

Metaforen en zwarte gaten.

In de Metro van 13 september 2019 las ik een artikeltje over een groot zwart gat, Sagittarius A* geheten, waarin opeens allemaal materie aan het verdwijnen is - iets waar zwarte gaten om bekend staan, dacht ik, zelfs licht kan er immers niet aan ontsnappen (vandaar de naam), maar dit was kennelijk toch nieuws. Alles wat er aan het firmament gebeurt, ook al merken we er niks van, is nieuws. BĂȘta-framing?

Kennis van de (Nederlandse) taal, iets waar je (in Nederland vooral) dagelijks mee uit de voeten zou moeten kunnen, verdwijnt ook, maar dat is de moeite van het noteren in een krant niet waard. Misschien kan de krant het ook niet eens meer. Metro probeerde het kosmische consumeren wat menselijker proporties te geven door te zeggen dat het opeens actieve zwarte gat aan het schransen was geslagen. Of het een langdurige actie zou zijn of een incident, was nog niet duidelijk. Of, zoals de krant noteerde: 'De onderzoekers weten niet of Sagittarius A* blijft schransen, of dat het een oprisping was.'

Rare vraag: schransen is wellicht iets van lange duur, en een oprisping juist niet; maar 'schransen' is - in deze context - volgens het WNT '[m]et welbehagen overvloedig eten'; 'oprispen' is echter  gastronomisch bezien echt vrijwel het tegenovergestelde, namelijk 'winden of dampen uit de maag door de keel loozen, wat gepaard gaat met zeker geluid en het opbrengen van den smaak van hetgeen men genuttigd heeft'. [mijn cursiveringen, FS]

Geen opmerkingen: