Het was immers de dichters plicht om trouw te blijven aan het oorspronkelijke verhaal uit de oudheid 'en niet de fabelen, of historien van dien tijd, te verkrachten, en naar zijn welgevallen op te schikken.' (mijn curs., IdvH)Dat lees ik in een artikel van Alie Lassche en Arnoud Visser (p. 45) over zeventiende-eeuwse lezerssporen in Vondels Palamedes.
In het Engels kan zoiets, dacht ik, nog steeds: It is the poet's duty (or something like that), maar in het Nederlands moest dat tot voor een tijdje terug toch zijn: Het is des dichters plicht? Of ben ik abuis? Niet bedoeld is, mijns inziens: Het is de dichtersplicht. En lelijker, maar correct, is: Het is de dichter z'n plicht.
Ik heb al een tijdje het vermoeden dat, sinds de officieuze afschaffing (c.q. het in onbruik raken) van de naamvallen (tegelijk, maar dit ter zijde, met dat van het woordgeslacht) in het Nederlands taalgebruik, een Engelstalige genitiefconstructie is/wordt geïmporteerd als (vanuit een pragmatisch standpunt bezien overbodige) Ersatz.
Ik heb al een tijdje het vermoeden dat, sinds de officieuze afschaffing (c.q. het in onbruik raken) van de naamvallen (tegelijk, maar dit ter zijde, met dat van het woordgeslacht) in het Nederlands taalgebruik, een Engelstalige genitiefconstructie is/wordt geïmporteerd als (vanuit een pragmatisch standpunt bezien overbodige) Ersatz.
Om dat vermoeden te staven, zal ik een verzameling aanleggen. Uw hulp, lieve lezer, kan ik daarbij heel goed gebruiken. Gelieve uw voorbeelden, voorzien van bronvermelding, te sturen naar: indenvroolijkenhermeneut[at]gmail.com o.v.v. 'de dichters plicht'.
P.S.
Het lot van een hypothese: onderbouwd of ondermijnd.
Zie hier een aanzet tot ondermijning door Maarten van der Meulen.
Andere voorbeelden van de (gewraakte) constructie geeft Koen Rymenants op Neerlandistiek (waar sowieso vrolijk over de constructie wordt doorgedacht). Ik neem ze hier over:
“[…], zo schreef The Guardian kort na de auteurs dood vorig jaar op 91-jarige leeftijd” 14-08-2013 [bron]
“Op dit moment rusten er tot zeventig jaar na de auteurs dood auteursrechten op een werk.” 20-07-2010 [bron]
“De lach is teruggebracht tot een technische ingreep, ze is veranderd in literaire procédés, afhankelijk van de auteurs intenties en het artistieke doel.” 2008-2009 [bron]
“De auteurs intentie wordt hier dus, zoals in zoveel recente literatuur, beschouwd als niet ter zake.” 17-10-2012 [bron]
“Toen er werd vermeld dat Lizzie aan de drugs was, bleek het uit de schrijvers stijl niet dat het een zeer belangrijk punt was.” 20-10-2011 [bron]
Lassche, Alie, en Arnoud Visser, 'Lezers in de marges van Vondels Palamedes; een census van zeventiende-eeuwse edities. Nederlandse letterkunde 24 (2019), nr. 1, p. 35-63 (on line).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten