vrijdag, oktober 25, 2013

Tweedehandsje

Soms loop je, snuffelend in antiquariaten of tweedehandsboekwinkels, maar dat kan alleen in het echt, niet digitaal, onverwacht tegen een bijzonder exemplaar van een betrekkelijk bijzonder boek aan, meer in het bijzonder: een bijzonder omslag. In dit geval de eerste druk van de beroemde roman van Hermans: Ik heb altijd gelijk, Amsterdam, Van Oorschot, 1951. Licht roodbruin linnen met geel-zwart stofomslag. 292 p. 1e druk.

Bij een Haags antiquariaat zag ik dat een gewoon exemplaar met enkele scheurtjes van luttele millimeters aan de randen van het stofomslag € 95,- moet doen. Hier is de beschadiging wat ingrijpender, helaas. Er zijn bandvarianten bekend in licht en donker roodbruin linnen, en in zwart linnen, maar dit lijkt me een uniek geval. Wat een toeval, drie dagen voor het eerste deel van Otterspeers grote Hermans-biografie De mislukkingskunstenaar verschijnt.

woensdag, oktober 23, 2013

Dickinson on Line

The Grass so little has
to do -
A Sphere of simple Green -
With only Butterflies to
brood
And Bees to entertain -

De manuscripten van Emily Dickinson staan on line op het Emily Dickinson Archive. En wel op een zeer toegankelijke wijze, denk ik, na een heel erg korte verkenning. En dat vind ik knap, een zo toegankelijke webstek voor werk van één dichteres, toegankelijk dan als in: 'open-access', zowel als in: makkelijk raadpleegbaar. Jammer dat ze geen mooi handschrift had.

En behalve manuscripten en afschriften (met metadata) bekijken, kan je ook 'Browse alphabetically through more than 9,000 words in Dickinson’s poetry, as defined in her dictionary, Webster's 1844 American Dictionary of the English Language.'

Leuk, want ik heb niet zo lang geleden een editie van haar gedichten gekocht, maar nog nauwelijks gelezen. Kan ik nu mooi gaan vergelijken: wat zij schreef (op een gegeven moment wil je dat toch weten: hoe het 'eigenlijk' op papier heeft gestaan, ooit) en wat men er postuum editerend van maakte.

Jammer, heb nu geen tijd om er verder in te bladeren; ben even bezet(en) door colleges Nederlandse letteren, Van Bilderdijk tot Bouazza en daarnaast Marsman.

woensdag, oktober 16, 2013

Bij vlagen hilarisch-II

Sapristi, het gaat weer lekker met de inzendingen voor de Academica Literatuurprijs 2014. Hoe meer bladeren er van de bomen en hoe meer Utrechtse kademuren er in het water vallen, zo hoger groeit de stapel kandidaten. Dat wordt weer een nieuw rondje tegen de klippen op lezen.

Vele varkens, om eens uit een ander metaforenvat te tappen, maken de spoeling dun, en dat kan betekenen dat je als selecteur, want dat ben je ook, als lid van de vakjury ('vak' is de sterk geëlideerde vorm van 'varken'), probeert de varkentjes in een vroeg stadium te wassen (waar las ik laatst deze: 'When you fight with a pig you both get dirty - but the pig likes it'? Slaat nergens op in dit verband, trouwens). Het snel verkennen van het omslag, voor- en achterplat, is een vlotte eerste selectie-methode. Niet dat daarmee het pleit al beslecht is, maar je kan op basis van die gegevens al denken: 'Ah, leeslint, dat lijkt me wel wat!' maar ook: 'Oh, prullenbak, nee toch?'

Kom ik me nu een voorkant tegen met een plaatje van een waslijn, waaraan een rode peper naast een bikinitopje is geknijperd. Daarbij zakt mij de spreekwoordelijke broek al af. En blijkens de achterplattekst heb ik, houd u vast, 'een tragikomische en [jawel, daar is-ie weer:] bij vlagen hilarische roman' in handen. Ik sla - maar dit gelooft niemand, zo erg is het - het boek op een willekeurige plek open en lees: '"Hm," fluistert Danny terug glurend in mijn decolleté.' Oehlala, de schalk! En had-ie nou maar eens 'Hm' geroepen...

Achterop een ander debuut lees ik over een vrouw die 'de liefde voor haar man en twee zonen [deelt] met de liefde voor haar minnaar,van wie ze een ongeboren kind draagt.' Wow, denk ik dan: vertel me ook over die andere zwangerschappen! Hoe gingen die dan? En: is gedeelde liefde dubbele liefde? Of wordt er hier een andere uitdrukking naar de gallemiezen geholpen?

Maar serieus nu: ik zal deze boeken zo veel als me gegeven is met open oog (letterlijk, maar dat spreekt voor zich, en vooral figuurlijk) en een ontvankelijk gemoed lezen, maar ik zou des niet tegenstaande de jongens en meisjes van de uitgeverijen willen vragen om te proberen met hun wervende teksten dat gemoed van de lezer ietsjes meer te bespelen in het voordeel van de schrijver. We hebben het hier immers over een vorm van captatio benevolentiae.

dinsdag, oktober 15, 2013

Meerenkelvoud

Vaak hoor ik tv-journaalsgewijs formuleringen waarvan ik denk dat er iets vreemds aan is en waarvan ik dan weer vergeet een notitie te maken - citaat plus bronvermelding - mede doordat ik toch ook twijfel of er wel echt iets aan schort. Ja, ik vertrouw mijn intuïtie niet. Maar nu kom ik er al weer een tegen, wel is waar in een Engels talige tekst (die me daarneven doet twijfelen aan het wel en wee van het aan elkaar schrijven vanwoorden), maar het is wel een goed voorbeeld. Komt-ie:

Be it as it may, the artist did not intervene. [He] did not try to direct the audience, or put them in their place.

Een Nederlandse evenknie is iets als:

Het kabinet is gedwongen maatregelen te treffen. Ze moeten er eerst alleen nog even over onderhandelen.

Het tweede citaat is er geen, maar een eigen brouwsel, distillaat van wat ik steeds weer hoor of denk te horen; het eerste is afkomstig uit een essay van Erik Hagoort, Good Intentions. Judging the Art of Encounter. (2005)

In beide gaat het eerst met behulp van een enkelvoudig zelfstandignaamwoord over een enkelvoudig begrip, maar een collectivum (zo heet dat toch?), en daar wordt dan in het vervolg aan gerefereerd als was het een meervoudig woord, een aanduiding van een meer- of veelvoud van individuen.

(Sodeju, ik tik dit op een appeltabletje - geen medicijn, maar apparaat -, en daarmee is het een crime om tussen verschillende bronnen heen en weer te knippen en te plakken, laat staan om cursieven in een blogpost aan te brengen, maar ik loop er nu niet voor naar boven, des desktops oord, om een en ander alsnog aan te brengen; en de betreffende URL ga ik nu dan ook evenmin overtikken).

Kloppen, zo vraag ik mij af, dergelijke uitdrukkingen nou wel of nou net niet? Sprenkel ik taalzout op gebruiksslakken?

maandag, oktober 07, 2013

Klaas Knot kloont Kloos

De DNB-baas bedrijft voor de camera van het NOS-journaal economie met zijn 'gevoel' (zie het 20:00-uurjournaal van deze dag, op 4.12 min.) (http://gemi.st/POW_00558403) (economics is the spontaneous overflow of powerful feelings) en waarschuwt: niet het economisch herstel in de knop breken. Zou des avonds hij soms wenen om oeconomisch herstel in de knop gebroken en voor het grote graaien reeds vergaan? Ach...
  1. cf.hum.uva.nl/dsp/ljc/kloos/ween.html

vrijdag, oktober 04, 2013

Eliam Dickinspeare

To clover or to bee, that is the prairie.