maandag, oktober 10, 2016

Louchies toch?

Nog nooit won een Nederlandse auteur de Nobel-prijs voor de literatuur. Wat is er toch mis met die Nederlandse auteurs?

"Sleutelfactor is ‘moed’," zegt Hanneke Eggels vandaag (10/10/2016) in de NRC. En dat is niet zo maar een mening, maar een gegeven: "zo blijkt", zegt Eggels erbij. Zo blijkt, "want literaire kwaliteit is vanzelfsprekend. De prijs gaat doorgaans naar schrijvers die politiek en religieus schurende standpunten innemen." Oh. Dus een schurende opinie ventileren vergt moed. Soit. Niet in Nederland, dunkt me, want de wettelijke sancties op vrijdenken zijn hier al een tijdje miniem.

Maar, schrijft Eggels: "Mijn premisse vindt steun in de bepaling van Alfred Nobel dat de Nobelprijs voor de Literatuur bestemd moet zijn ‘voor het opmerkelijkste werk met een idealistische trend’. Moed om je te verweren tegen regime of dogma, in een vurige stem die internationaal resoneert."

Ik ben de draad nu al kwijt. Wat is de premisse van Eggels? Dat kan niet zijn dat er moed nodig is, want dat dat zo is, blijkt immers al. En iets wat het geval blijkt, noem je geen aanname. Tenzij het niet echt het geval 'blijkt' te zijn. Zoals in dit geval, want Eggels legt niet uit dat dat wel zo is. Exit 'blijkt', intra 'premisse'. Maar die moet dan wel ergens op steunen, een fundamentje hebben, niet uit de lucht komen vallen.

In ieder geval ligt het niet winnen van de Nobel-prijs door een Nederlandse auteur volgens Eggels  niet aan het kleine taalgebied, want Eggels geeft aan dat bijvoorbeeld een IJslandlandse auteur de prijs al eens gewonnen heeft. Helaas legt Eggels niet uit hoe moedig die IJslandse schrijver of schrijfster was met zijn of haar dwars tegen de brute IJslandse repressie in schurende politieke dan wel religieuze idealistische trend-opinie.

Er lijkt me ook nogal wat verschil te bestaan tussen Nobels verlangen naar idealisme en Eggels vereiste van politiek en/of religieus schurende meningen, ook tussen elk van die twee en het hebben van moed, zeker in de Nederlandse context.

Maar echt belangrijk is dat ook weer niet, want de makke zit 'm in wezen namelijk hier: "Onze schrijvers zijn net stadskatten, ze vangen geen muizen, omdat ze worden gevoerd met reis- en werkbeurzen, de kattenbrokjes van het Letterenfonds." Terwijl ze op een tochtige zolder en op een houtje bijtend zouden moeten schrijven "in de geest van Alfred Nobel". Sakkerloot, dat is pas schurend! De logica spat ervan af en de NRC drukt en verspreidt het, op papier en internet. Schuurpapier voor de geest.

Geen opmerkingen: