Lezend in De productie van literatuur ben ik nu. En daar dwars doorheen even de Vestdijkkroniek, met vooral interessant: allerlei (eerder elders gepubliceerde) beschouwingen van Hazeus Vestdijkbiografie. Ook onthutsend, want sedert de Achterbergbiografie (achttien jaar geleden) is ’s mans biografische techniek er klaarblijkelijk niet op vooruitgegaan; maar nu kon hij er wel mee promoveren. Ik meen dat ik, als geverseerd Vestdijknegator, na doorzwoeging van de bio van Visser destijds, nu ontslagen ben van de verplichting deze bijna 1000 bladzijden te lezen.
Achterin het blad staat nog een beschouwing over het ontstaan van Terug tot Ina Damman. Die geschiedenis is interessant in het licht van de productie van literatuur omdat de uitgever, Doeke Zijlstra van Nijgh & Van Ditmar, die enorme debuutbaksteen Kind tusschen vier vrouwen, ten koste van weer een depressie van de auteur, niet wilde uitgeven, wat Vestdijk na een tijdje aan het denken en vervolgens omwerken zette. Zo zie je hoe uitgeversinstinct en –intellect midden in de economische crisis het wint van blinde creativiteit. De Doornse kluizenaar excerpeerde uit zijn 1119 bladzijden kopij toen eerst onder invloed van Joyce Meneer Visser’s hellevaart. Dat was in ieder geval minder dik. Meteen daarna punnikte hij Terug tot Ina Damman met een draad uit Kind tusschen vier vrouwen. Maar daar was de uitgever weer: die zette dat laatste boek als eerste op de markt (november 1934), en dat eerste een jaar later pas. Dat dat slim was, is - zeker terugblikkend - niet moeilijk in te zien. En dan kan je natuurlijk heel zuiver op de graat, zij het ook syntactisch mank, zeggen: ‘De volgorde waarin deze twee boeken verschenen, geven dus een onjuist beeld van de ontwikkeling van Vestdijks schrijverschap’, maar het lijkt me minstens zo interessant om met een wijdere blik de interactie tussen auteur, literaire vrienden (Eddy en Menno steunden Simon van harte), uitgeverij en economie uit te diepen.
Achterin het blad staat nog een beschouwing over het ontstaan van Terug tot Ina Damman. Die geschiedenis is interessant in het licht van de productie van literatuur omdat de uitgever, Doeke Zijlstra van Nijgh & Van Ditmar, die enorme debuutbaksteen Kind tusschen vier vrouwen, ten koste van weer een depressie van de auteur, niet wilde uitgeven, wat Vestdijk na een tijdje aan het denken en vervolgens omwerken zette. Zo zie je hoe uitgeversinstinct en –intellect midden in de economische crisis het wint van blinde creativiteit. De Doornse kluizenaar excerpeerde uit zijn 1119 bladzijden kopij toen eerst onder invloed van Joyce Meneer Visser’s hellevaart. Dat was in ieder geval minder dik. Meteen daarna punnikte hij Terug tot Ina Damman met een draad uit Kind tusschen vier vrouwen. Maar daar was de uitgever weer: die zette dat laatste boek als eerste op de markt (november 1934), en dat eerste een jaar later pas. Dat dat slim was, is - zeker terugblikkend - niet moeilijk in te zien. En dan kan je natuurlijk heel zuiver op de graat, zij het ook syntactisch mank, zeggen: ‘De volgorde waarin deze twee boeken verschenen, geven dus een onjuist beeld van de ontwikkeling van Vestdijks schrijverschap’, maar het lijkt me minstens zo interessant om met een wijdere blik de interactie tussen auteur, literaire vrienden (Eddy en Menno steunden Simon van harte), uitgeverij en economie uit te diepen.
1 opmerking:
Het lukt even niet de typografische kant van dit geblog op orde te krijgen.
Een reactie posten