(en dat is wat Twitter vraagt), dan wil ik soms antwoorden:
onbegrijpelijke, dan wel onnavolgbare zinnen in beschouwingen van literatuur,
die houden mij bezig. Zoals deze voltreffer, die ik omwille van de depersonificatie een beetje aanpaste:
'Op bijzonder invoelende wijze volgt [X] het spoor dat de
mens nalaat om te komen tot waar hij wil bestaan.'
Maar ik krijg zoiets nooit van mijn leven in 140 'posities' gewrongen.
Zeker niet als ik 't wil uitleggen. Dan maar hier, dus.
1 De bepaling 'invoelend', op zichzelf bezien mijns inziens al een
beladen kwalificatie in besprekingen van literatuur, want: hoe kan je weten of de
dichter iets voelt? En hoe of de dichter iets invoelt? Wie heeft ooit bedacht dat er naast voelen ook invoelen zou nodig zijn? Maar toch is de contaminatieve bepaling 'invoelend' kennelijk niet genoeg. Ze wordt hier opgepompt met:
'bijzonder'. Dus als ik denk dat het niet voldoet om te zeggen: 'Op schrompse wijze',
maak ik daarvan: 'Op bijzonder schrompse wijze'. Dat zet de domme recensielezer
mooi op zijn of haar plek.
Men zou ook kunnen zeggen: 'Goed', of, als dat te zwak zou zijn: 'Bijzonder goed.' Dus: 'Bijzonder goed volgt [X] het spoor dat de mens nalaat om te komen tot waar hij
wil bestaan.'
Even daargelaten dat er geen echte sporen zijn, maar dat [X] slechts de sporen volgt die hij/zij zelf had uitgezet in dezelfde fictie als waarin
zij/hij ze volgt.
Om kort te gaan: op normaal-(in)voelende wijze gevolgde
nagelaten sporen zijn er kennelijk al genoeg, en die kunnen, naar het zich
laat aanzien, niet dienen tot loftuiting van de besproken poëet.
2 Hoe gaat dat eigenlijk, dat (al dan niet bijzonder) (in)voelend
een spoor volgen? Of: hoe gaat daaraan tegengesteld het (al dan niet bijzonder)
klakkeloos of (idem) veronachtzamend een spoor volgen in zijn werk?
3.a We struikelen, al invoelendtaalspoorvolgend, niet over de - sinds
de beroemde roman van Marcellus Emants bijzonder struikelwaardige - ambiguïteit
van het woord 'nalaten', want dat zou te gemakkelijk zijn als kritiekpuntje.
'Nalaten' is hier niet 'niet-achterlaten', of 'verzuimen (achter te laten)',
maar: 'achterlaten'.
3.b We zeuren er ook niet over dat je met sporen normaliter
maar twee dingen kunt doen: achterlaten, of (eerst achterlaten en dan)
uitwissen (en in het laatste geval zijn het eo ipso geen sporen meer).
4 Welk mens heeft er ooit een spoor achtergelaten (zie 3.a)
om, dat wil zeggen: om wille van, met het doel om, tot iets te komen? Heeft
ooit een kat zijn kleine stempelkussentjes achtergelaten met het doel tot de
melk, ooit een Pink Panther zijn grotere dito's, om tot de diamanten te komen?
Neen. Dat spoor was een onwelkome bijkomstigheid in het licht van het beoogde
doel. Een beetje kat, zelfs een amateur-Panther, weet dat je naar iets toe moet
gaan om er te komen, als het niet naar jou toe komt, maar dat je, als je het
stiekem wilt doen, juist geen spoor moet 'nalaten'; je moet dan juist nalaten
een spoor na te laten, namelijk om niet ontdekt te worden en om vervolgens vrijuit
te gaan.
5 Wat, in godes, of wat daarop lijkt z'n naam, moeten we
verstaan onder: de plaats 'waar [de mens] wil bestaan'?
Uitslag van een
onderzoek van het CBS: 75% van de Amsterdammers wil liever niet in Almere
bestaan?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten